Sleutelfiguren

Pater Sidon Maes, SJ: stichter en bezieler

Het belang van Sidon voor de lokale bevolking in de jungle is mooi samengevat in de reactie van de Vlaamse Jezuïeten toen hij Dhanwar stichtte:
"Sidon trekt nog dieper de rimbo in.
De streek is nauwelijks bereikbaar, onherbergzaam en onvruchtbaar en vergeven van de wilde dieren.: beren, slangen, tijgers, schorpioenen,… Iedereen raadt het hem af maar tegen zijn boerenkoppigheid is niks te beginnen.
Sidon gaat op zoek naar een vergeten stam: de Koraku stam. De Korakus zijn echt de armsten onder de armen en gaan tevens gebukt onder tal van vormen van bijgeloof. Zo offeren ze een kind om van de geesten een goede rijstoogst te verkrijgen.
Een mirakel voltrekt zich: Sidon zet door, wordt aanvaard door de lokale bevolking en start scholen en gezondheidszorg voor mensen die hier voorheen nog nooit mee in contact waren gekomen.”

Maar laten we beginnen bij het begin:

Pater Sidon is geboren op 7 september 1919 in Kruibeke. Van 1933 tot 1939 volgde hij Humaniora aan het Sint-Jozef-Klein-Seminarie te Sint-Niklaas. Op 7 september 1939 startte hij het Noviciaat bij de Jezuiëten in Drongen met uittocht naar Zuid-Frankrijk in de beruchte meidagen van 1940.

Het zou niet zijn laatste "uittocht" worden:

1940-1946: "Indiase Juvenaat" in Wépion, Wallonië en filosofie aan het "Collège Philosophique" te Turnhout, Namen en Godine.

18 augustus 1946: Vertrek vanuit Rotterdam op de Chemisto, een oude Nederlandse vrachtboot.

6 oktober 1946: Aaankomst in India, Mumbay (Bombay).

1947: Docent Latijn aan het Noviciaat te Sitagarha.

1948: Docent Engels, wiskunde en geschiedenis aan de St. John's High school te Ranchi.

1949-1953: Studie theologie, Hindologie en de meest courante stammentalen aan het De Nobili College te Puna.

3 december 1951: Tot priester gewijd door bisschop Andrew D'Souza.

1953-1954: Stageperiodes in Majhatoli, Rengarih en Kodaikanal. Zijn oversten getuigen over deze periode: "Van dan af is hij klaar om zijn droom te verwezenlijken, hij heeft zijn aandacht gezet op een strijdveld waar alleen de allerdappersten stand kunnen houden".

1954-1962: Oprichting van de missies voor lokale tribale bevolkingsgroepen in Ganutoli en Gumla.

Ofschoon zijn hart daar lag, werd hij, gezien zijn uitzonderlijke talenten, gevraagd de leiding van enkele grote instituten op zich te nemen. Hij aanvaardt achtereenvolgens:

1962-1968: Hoofd van het Manresa House te Ranchi;

1963-1973: Rector van het noviciaat in Sitagarha.

De paters Jezuiëten in Vlaanderen getuigen over deze periode van pater Sidon het volgende:

" Ieder die met hem te maken heeft, weet op slag wie hij voor zich heeft en voelt zich op zijn gemak. Velen van ons trekken een scherm om zich heen bij de omgang met anderen, bij Sidon geen sprake van scherm. Hij geeft alles weg en maakt geen gebruik van een vervoermiddel. De afstanden die hij heeft afgemarcheerd zijn niet te tellen. Tijdrovend? Akkoord, maar geen kleine winst op het menselijke vlak. Bovendien kwam hij in gebieden waar geen vervoermiddel kon komen. Dat was Sidon: op dezelfde hoogte blijven als de armen. Met dergelijke eenvoud, dat vermoed u al, gaat een nooit geziene goehartigheid gepaard. Hij hield zich in deze periode ook veel bezig met de blinden en kreupelen. Hij sprak de taal van de mensen, zowel het Hindi als het meer lokale Sadri. Hij sprak het echter sappiger dan de mensen zelf, ze waren erop verzot methem te kunnen spreken. Hij waste zich aan een waterput of in een rivier. Enkele donkerkleurige rakkers hebben, door hem vanuit de struiken te bespieden, ontdekt dat de pater niet alleen in zijn gezicht wit was. In 1973 trekt Sidon vervolgens het moeilijk bereikbare Madhya Pradesh binnen, het begin van een beweging die historisch te noemen is."

1973-1979: Overste van en pionier voor de Jezuiëten in Madhya Pradesh.

1979-1985: Opstart en uitbouw van de afgelegen missie Bairbandh.

Over het vervolg getuigen de Vlaamse Jezuiëten:

"Dan volgt de periode waarbij Pater Maes volledig het onbekende intrekt. Hij trekt de jungle in het Noord-Oosten van Madhya Pradesh (het huidige Chhattisgarh) in, op zoek naar de lokale stammenbevolking. Het wordt een verbazingwekkende periode, uniek in de geschiedenis van de Jezuiëten. Hij stampt de missie Dhanwar in een waanzinnig tempo uit de grond: sociaal centrum voor zowat alles: zusterverblijf, (St. Ann's congregation Calcutta, nadat Mother Theresa (Calcutta) geen mogelijkheid zag om enkele van haar zusters ter plaatse te sturen). medische hulppost, school, waterputten, graanschuren,... en dit niettegenstaande zoveel tengenwind van binnen en buiten de congregatie en de gevaren van het gebied. Om zoiets aan te kunnen heb je een allround man nodig, voor zoiets had je Sidon nodig: een spilfiguur met klasse, een meester coördinator."

Ze vervolgen:

"Zonder de oprichting van SOS Junglekids Dhanwar in Vlaanderen zou zelfs Sidon hier niet geslaangd zijn. Geert Maes, zijn neef maar nog veel meer zijn steun en toeverlaat voor letterlijk alles, brachten in Vlaanderen heel wat mensen bijeen die het werk financieël ondersteunen. Elk van de opgevangen studenten heeft daarvoor pleegouders achter zich en voor de verdere uitbouw van de missie worden diverse activiteiten georganiseerd. Zo vaak voelde Sidon zich schuldig dat hij zo weinig voor de weldoeners kon terugdoen. De ziekte van Parckinson maakte schrijven immers totaal onmogelijk. Hij bad vaak opdat de mensen hem dit zouden vergeven."

En sluiten als volgt af:

"Sidon trok dieper de rimbo in. De streek was nauwelijks bereikbaar, onherbergzaam, onvruchtbaar en vergeven van wilde dieren zoals beren, slangen, tijgersen schorpioenen. Iedereen raadde het hem af maar tegen zijn boeren koppigheid was niks te beginnen. Sidon ging op zoek naar een vergeten stam: de koraku bevolking. De korakus zijn echt de armsten onder de armen en gaan tevens gebukt onder tal van vormen van bijgeloof. Zo offerden ze in de beginperiode nog kinderen om van de geesten een goede rijstoogst te verkrijgen. Zelfs in Rome kwam men onder de indruk, pater Generaal van de Jezuiëten verzekerde de nodige assistentie door Indiase paters Jezuiëten, en zo gebeurde. Wat als een roekeloze één-mans-onderneming begon is uitgedijd tot een jonge, dynamische gemeenschap."

13 december 2001: Pater Maes overlijdt, zijn laatste woorden waren: "zorg goed voor de kinderen". Duizenden mensen nemen afscheid van hem in Dhanwar. Pater Superior General van de Jezuiëten, Peter-Hans Kolvenbach, stuurt vanuit Rome het volgende bericht:

"Beste Geert, Ik vernam het overlijden van je dierbare oom, Pater Sidon Maes en ik haast me om u en al je mensen in India, alle weldoeners en uw familie mijn oprecht medeleven te betuigen. Pater Sidon was een uitzonderlijk missionaris waardoor duizenden tribalen in India onderwijs konden ontvangen en nu in meer menswaardige omstandigheden kunnen leven. Ik ontmoette Sidon één maal, in India, en was diep onder de indruk van zijn diepe Jezuiëten spiritualiteit en eenvoud. het was een God's geschenk hem te kunnen ontmoeten. Je hebt je oom een aangrijpend persoonlijk afscheid bezorgd tijdens zijn begrafenis in Dhanwar. Ik weet hoezeer hij afhankelijk was van de steun van zijn weldoeners die via u tot stand kwamen. Ik ben er zeker van dat je zijn werk zal voortzetten. Oprecht, Peter-Hans Kolvenbach, Generaal van de Jezuiëten - Rome."

De studenten

Iedere student heeft pleegouders in België die via SOS Junglekids Dhanwar hen de kans geven om naar school te gaan. Gezien de afstanden naar hun dorp, de gevaren in de jungle en de armoedige situatie thuis, verblijven de studenten op school in Dhanwar. Sommigen hebben helemaal geen thuis om naar terug te keren. Ongeveer twintig procent van onze studenten is wees. Studenten met een thuis bezoeken die enkele malen per jaar. Sommigen beginnen vanaf de kleuterklas, anderen vanaf het eerste leerjaar en anderen nog later. Een aantal van hen studeert na de twaalfde klas (laatste jaar in middelbaar) verder aan een Hogeschool of Universiteit buiten de jungle, anderen helpen mee dorpsactiviteiten opstarten.

Het lokale team in Dhanwar

Achter de schermen van Dhanwar staat een gemotiveerd team dat alles in goede banen leidt. De junglekinderen krijgen les van goed opgeleide leerkrachten (m/v). De kleuterklassen hebben twee leerkrachten, de lagere school heeft er zes en de studenten van het middelbaar krijgen les van acht leerkrachten. Terwijl de leerkachten zich bekommeren om de prestaties van de studenten, organiseren de lokale Indiase patersJezuiëten en vier zusters van de congretatie 'Sint Ann of Calcutta' de school. De paters zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse werking en de aankoop van voedsel, kledij en schoolbenodigdheden voor de 1000 studenten. De zusters zijn verantwoordelijk voor het internaat van de meisjes, het medisch dispensarium en sommigen geven ook les.

Team verantwoordelijk voor de dorpsactiviteiten

De Paters Jezuiëten leiden, met Geert als coördinator, ook de dorpsactiviteiten. Voor de uitvoering ervan kunnen zij een beroep doen op een team van vijftien opgeleide lokale dorpelingen. Hun voornaamste taken zijn de problemen van de dorpelingen analyseren en samen met hen oplossingen uitwerken. Dit kan gaan van watervoorziening tot het oprichten van lokale kleinschalige coöperatieven of het aanleren van verbeterde landbouwtechnieken.

Renuka Kerketta en Geert Maes

Geert (Francis genoemd in India) is verantwoordelijk voor de werking van SOS Junglekids in Vlaanderen, maar ook voor de opvolging van de werking in Dhanwar en van de dorpsactiviteiten.  Sinds 1997 woont Geert  in India en in 2007 trouwde hij met de Indiase Renuka Kerketta. Renuka, zelf behorende tot de Indiase tribalen (Oeraon stam), is arts en volgt de werking van het medisch dispensarium in Dhanwar op. Ze ontfermt zich ook over de junglekids en dorpelingen als deze worden overgebracht naar het ziekenhuis in het nabijgelegen stadje Ambikapur, want dat is het ziekenhuis waar ze als Medical Officer werkt. Daarnaast organiseert ze met haar collega dokters  opvolgingsbezoeken aan het dispensarium in Dhanwar.


Steungroepen in Vlaanderen

Zonder pleegouders kan Dhanwar niet functioneren en zouden bijgevolg de junglekinderen overgelaten worden aan hun lot in de jungle. Sommige pleegouders organiseren over heel Vlaanderen extra activiteiten.

Zo vonden in het verleden ondermeer de volgende activiteiten plaats:

Sterzingen – Sinaai. Verantwoordelijke: Christiane Vercauteren;
 

Dhanwar quiz – De Klinge. Verantwoordelijke: Arle en Chris De Meurichy-Vermeulen;

Dhanwar jogging – Sint-Gillis-Waas. Verantwoordelijke: Myriam Christiaens-Saman;               

Skoebidoe acties. Verantwoordelijke: Patrick Cerpentier.                                                                                                  

De Verrebroekse nachtegaaltjes: Kindermusical en dansoptredens.  Verantwoordelijke: Johan Cerpentier.             

Op jaarbasis wordt momenteel georganiseerd:

OXFAM - Fair Trade eindejaars beurs te Sint-Gillis-Waas: Stand ten voordele van de jungelkids. Verantwoordelijke: "Myriam & Annie".  Ze schrijven: OXFAM - Fair Trade Cadeau dagen te Sint-Gillis-Waas:  Deze gewaardeerde organisatie, zorgde voor geslaagd weekend, waarop SOS Junglekids vertegenwoordigd was door ‘Myriam en Annie’.
Met een geslaagde verkoop van “kaarsen, confituur en advocaat”, alles eigen werk trouwens mogen wij onze bijdrage leveren voor Junglekids Dhanwhar

Ontbijt aan huis – Melsele. Verantwoordelijke: Walter & Lief Janssens-Maes. Jaarlijks bereiden ze niet minder dan een duizend ontbijtmaaltijden klaar ten voordele van de junglekids! Hun actie is ondertussen uitgegroeid tot een vaste jaarlijkse waarde in Melsele-Waas en omstreken.

Vormelingen Nieuwkerken-Waas: Sterzingen, eerste zaterdag januari. Verantwoordelijke: Yvan De Brouwer.

En doorheen het jaar vinden diverse acties plaats van Scouts Beveren. Verantwoordelijke: Berten Hurkmans. Ook worden de junglekids jaarlijks ondersteund, via G.R.O.S., door het gemeentebestuur van Sint-Gillis-Waas, Beveren-Waas en Brecht.

De opbrengst van al deze acties gebruikt SOS Jungle Kids voor de verdere uitbouw van de school of voor de aankoop van extra voorzieningen voor de studenten.

Kristof

Jaarlijkse bezoeker van Dhanwar en als verpleegkundige in het bijzonder geëngageerd  voor de verdere uitbouw van de gezondheidszorg in Dhanwar en omliggende jungledorpjes. Kristof verzorgt ook jaarlijks de voorstelling van het project in het Instituut Heilige Familie en het Sint-Jozef-Klein-Seminarie te Sint-Niklaas.

Thomas

Thomas is zelf afkomstig uit (Zuid)India en groeide vanaf zijn 10 jaar verder op bij zijn adoptie ouders in Nieuwkerken. Hij verbleef na zijn opleiding als verpleegkundige meermaals en voor langere tijd in Dhanwar. Hij zorgde ondermeer mee voor de uitbouw van het dispensarium (ziekenboeg). Hij was, zeker in de beginperiode, steun en toeverlaat van pater Sidon.

Lorenz

In 2010 bezocht hij de jungle kinderen en sindsdien ondersteunt hij het project via creatie en onderhoud van de online communicatiekanalen waaronder deze website.